معرفی انواع موتورهای بازی‌ سازی

صنعت بازی‌ سازی طی سال‌ های اخیر به یکی از پر درآمدترین و پر طرفدارترین حوزه‌ های فناوری تبدیل شده است. تولید بازی‌ های ویدیویی، نیازمند ابزارهای قدرتمندی است که بتوانند فرآیند خلق و پیاده‌ سازی ایده‌ ها را بهینه و سریع‌ تر کنند. موتورهای بازی‌ سازی، به عنوان قلب تپنده هر پروژه بازی، نقش اساسی در موفقیت نهایی بازی‌ ها دارند. انتخاب یک موتور بازی‌ سازی مناسب می تواند تفاوت بزرگی در کیفیت، عملکرد و سرعت توسعه بازی ایجاد کند. در این متن، به بررسی بهترین موتورهای بازی‌ سازی در سال ۲۰۲۴ می‌ پردازیم.

1- موتور Unity

موتور بازی‌ سازی Unity یکی از پر کاربردترین و محبوب‌ ترین ابزارهای توسعه بازی‌ های ویدئویی در سراسر جهان است. این موتور که توسط شرکت Unity Technologies توسعه یافته است، برای اولین بار در سال ۲۰۰۵ معرفی شد و از آن زمان تاکنون به یکی از استانداردهای صنعت بازی‌ سازی تبدیل شده است.

Unity به لطف کیت‌ های توسعه نرم‌ افزار (SDK) متنوعی که توسط شرکت‌ های مختلف برای این موتور ساخته شده، به توسعه‌ دهندگان این امکان را می‌ دهد تا بازی‌ های دو بعدی، سه‌ بعدی و حتی واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) را برای طیف گسترده‌ ای از پلتفرم‌ ها از جمله ویندوز، مک، لینوکس، iOS، اندروید و کنسول‌ های بازی تولید کنند. برخی از ویژگی‌ هایی که یونیتی را به یک انتخاب محبوب برای طیف وسیعی از توسعه‌ دهندگان بازی تبدیل کرده است عبارتند از:

چند پلتفرمی بودن

یکی از بزرگترین مزایای Unity توانایی آن در ساخت بازی‌ هایی است که می‌ توانند به‌ طور همزمان برای چندین پلتفرم منتشر شوند. این ویژگی به توسعه‌ دهندگان این امکان را می‌ دهد تا با یک کد نویسی واحد، بازی خود را برای پلتفرم‌ های مختلفی مانند کنسول‌ ها، موبایل‌ ها، رایانه‌ های شخصی و حتی وب بهینه‌ سازی و منتشر کنند.

رابط کاربری آسان

Unity دارای یک رابط کاربری بصری و آسان برای استفاده است که یادگیری و کار با آن را برای مبتدیان بسیار ساده می‌ کند. ابزارهای Drag-and-Drop و تنظیمات ویرایشگر گرافیکی، روند توسعه بازی را سریع‌ تر و کارآمدتر می‌ کنند.

فروشگاه دارایی (Asset Store)

فروشگاه دارایی Unity یک منبع غنی از ابزارها، اسکریپت‌ ها، مدل‌ ها، انیمیشن‌ ها و سایر منابع آماده است که می‌ تواند به توسعه‌ دهندگان در سرعت بخشیدن به فرآیند ساخت بازی کمک کند. این فروشگاه دارایی‌ های رایگان و پولی را ارائه می‌ دهد که می‌ توانند به سادگی در پروژه‌ ها استفاده شوند.

جامعه پشتیبانی گسترده

Unity به عنوان یکی از محبوب‌ ترین موتورهای بازی‌ سازی، دارای یک جامعه گسترده از توسعه‌ دهندگان است که منابع آموزشی، انجمن‌ ها و پشتیبانی زیادی را ارائه می‌ دهند. این موضوع برای توسعه‌ دهندگان تازه‌ کار بسیار مفید است، زیرا می‌ توانند به راحتی پاسخ سؤالات و مشکلات خود را بیابند.

مزایای Unity

1. چند پلتفرمی بودن: امکان توسعه و انتشار بازی‌ ها برای بیش از 25 پلتفرم مختلف، از جمله موبایل، دسکتاپ، کنسول و وب.
2. رایگان بودن برای مبتدیان: Unity نسخه Personal خود را به‌ طور رایگان در اختیار توسعه‌ دهندگانی که درآمد سالانه کمتر از 100 هزار دلار دارند، قرار می‌ دهد.
3. Asset Store قوی: دسترسی به هزاران دارایی رایگان و پولی که می‌ توانند به سرعت در پروژه‌ ها استفاده شوند.
4. پشتیبانی از واقعیت مجازی و افزوده: Unity ابزارها و SDKهای متنوعی را برای توسعه بازی‌ های VR و AR ارائه می‌ دهد.
5. رابط کاربری کاربر پسند: محیط توسعه Unity برای افراد مبتدی بسیار مناسب است، زیرا کار با آن بسیار ساده است.

معایب Unity

1. هزینه بالا برای نسخه‌ های پیشرفته: نسخه‌ های Professional و Enterprise Unity، که امکانات بیشتری را ارائه می‌ دهند، دارای هزینه‌ های نسبتاً بالایی هستند.
2. نیاز به سخت‌ افزار قوی: برای اجرای پروژه‌ های پیچیده‌ تر و بزرگتر در Unity، نیاز به سخت‌ افزارهای قوی است.
3. بهینه‌ سازی کمتر نسبت به موتورهای دیگر: اگرچه Unity برای اکثر پروژه‌ ها مناسب است، اما ممکن است برای بازی‌ های با گرافیک بسیار بالا و پیچیده، بهینه‌ سازی و عملکرد ضعیف‌ تری نسبت به موتورهایی مانند Unreal Engine داشته باشد.
4. مشکلات عملکردی در پروژه‌ های بزرگ: برخی از توسعه‌ دهندگان گزارش داده‌ اند که در پروژه‌ های بسیار بزرگ و پیچیده، Unity ممکن است دچار کاهش عملکرد یا اشکالاتی شود که به سختی قابل رفع هستند.

برخی از بازی‌ های معروفی که با استفاده از Unity ساخته شده‌ اند عبارتند از: Genshin Impact ،Hollow Knight و Osiris: New Dawn.

2- موتور Unreal Engine

یک موتور بازی‌ سازی قدرتمند و پیشرفته است که توسط شرکت Epic Games توسعه یافته و برای اولین بار در سال ۱۹۹۸ با انتشار بازی Unreal معرفی شد. از آن زمان تاکنون، Unreal Engine به یکی از برترین و شناخته‌ شده‌ ترین موتورهای بازی‌ سازی در جهان تبدیل شده است. این موتور به دلیل ارائه گرافیک‌ های خیره‌ کننده، امکانات گسترده و انعطاف‌ پذیری بالا، به عنوان یکی از انتخاب‌ های اصلی توسعه‌ دهندگان حرفه‌ ای در ساخت بازی‌ های AAA و پروژه‌ های واقعیت مجازی (VR) و افزوده (AR) شناخته می‌ شود.

Unreal Engine برای توسعه بازی‌ های دو بعدی و سه‌ بعدی مناسب است و از نظر کیفیت بصری و عملکرد، به عنوان یک استاندارد در صنعت بازی‌ سازی تلقی می‌ شود. نسخه فعلی این موتور، Unreal Engine 5، با معرفی ویژگی‌ های نوآورانه‌ ای مانند Nanite و Lumen، توانسته است مرزهای گرافیک و جلوه‌ های بصری در بازی‌ های ویدئویی را به سطحی جدید برساند.

مزایای Unreal Engine

1. کیفیت بصری بالا: Unreal Engine به ارائه گرافیک‌ های واقع‌ گرایانه و با کیفیت بسیار بالا، به ویژه در بازی‌ های AAA، شهرت دارد.
2. قابلیت‌ های حرفه‌ ای برای بازی‌ سازی: ابزارهای پیشرفته‌ ای مانند Blueprints و Matinee به توسعه‌ دهندگان این امکان را می‌ دهد تا بدون نیاز به کدنویسی، بازی‌ های پیچیده‌ ای را خلق کنند.
3. پشتیبانی از چند پلتفرم: Unreal Engine امکان توسعه بازی‌ ها برای پلتفرم‌ های مختلف را فراهم می‌ کند، که این ویژگی برای استودیوهای بازی‌ سازی بسیار ارزشمند است.
4. رایگان بودن برای توسعه‌ دهندگان مستقل: Unreal Engine برای استفاده غیر تجاری و پروژه‌ های کوچک رایگان است و تنها زمانی که درآمد بازی شما از 1 میلیون دلار فراتر رود، نیاز به پرداخت درصدی از درآمد به Epic Games خواهید داشت.
5. کتابخانه گسترده: Unreal Engine دارای کتابخانه‌ ای گسترده از دارایی‌ ها، ابزارها و افزونه‌ ها است که به توسعه‌ دهندگان کمک می‌ کند تا بازی‌ های خود را سریع‌ تر و با کیفیت بیشتری به اتمام برسانند.

معایب Unreal Engine

1. منحنی یادگیری شیب‌ دار: به دلیل امکانات و قابلیت‌ های پیشرفته‌ ای که Unreal Engine ارائه می‌ دهد، یادگیری و مسلط شدن بر آن به زمان و تجربه زیادی نیاز دارد. این موضوع به ویژه برای مبتدیان می‌ تواند چالش‌ برانگیز باشد.
2. نیاز به سخت‌ افزار قدرتمند: برای بهره‌ برداری کامل از قابلیت‌ های گرافیکی Unreal Engine، نیاز به سخت‌ افزار بسیار قدرتمندی دارید. این موضوع می‌ تواند هزینه‌ های توسعه را افزایش دهد.
3. حجم بالا و پیچیدگی پروژه‌ ها: پروژه‌ های Unreal Engine معمولاً حجم بالایی دارند و مدیریت و کار با این پروژه‌ ها می‌ تواند پیچیده و زمان بر باشد.
4. حق امتیاز: برای استفاده تجاری از Unreal Engine و در صورت کسب درآمد بیش از 1 میلیون دلار، باید 5 درصد از درآمد خود را به عنوان حق امتیاز به Epic Games پرداخت کنید.

نمونه‌ های برجسته‌ ای از بازی‌ های ویدئویی که با استفاده از Unreal Engine ساخته شده‌ اند عبارتند از: Gears 5 ،Soulcalibur VI و Dragon Quest XI.

3- موتور GameMaker

GameMaker، ساخته شرکت YoYo Games، یک موتور بازی‌ سازی عالی برای مبتدیان است. این موتور یک رابط کاربری Drag-and-Drop (کشیدن و رها کردن) بصری، همراه با ابزارهای انیمیشن و پشتیبانی از زبان اسکریپت‌ نویسی داخلی دارد. GameMaker همچنین دارای انواع آموزش‌ها است که به شما کمک می‌ کند به سرعت شروع به کار کنید.

این موتور بازی‌ سازی که در سال ۱۹۹۹ معرفی شده و تحت نام‌ های مختلفی ارائه شده است، به مرور زمان تکامل یافته و آخرین نسخه آن یعنی GameMaker Studio در سال ۲۰۱۷ ایجاد شده است. این موتور بازی‌ سازی می‌ تواند بازی‌ های متنوعی را برای پلتفرم‌ های مختلف از جمله نینتندو سوییچ بسازد.

GameMaker گزینه بسیار مناسبی برای مبتدیان است، زیرا برای کار با آن نیازی به تجربه کدنویسی ندارید، این ویژگی به لطف زبان اسکریپت‌ نویسی تصویری منحصر به‌ فردی که پلتفرم ارائه می‌ دهد، امکان‌ پذیر شده است. بنابراین، توسعه‌ دهندگان بدون در نظر گرفتن سطح مهارت، می‌ توانند به راحتی با استفاده از این موتور بازی‌ سازی بازی‌ های خود را بسازند.

با این حال، GameMaker یک موتور بازی‌ سازی اختصاصی است و بنابراین گزینه‌ ای مناسب برای کسانیکه به دنبال یک گزینه مقرون‌ به‌ صرفه هستند، نمی‌ باشد. مشابه موتور Phaser، این موتور بیشتر برای تولید بازی‌ های دو بعدی مناسب است.

مزایای GameMaker

1. پشتیبانی از چندین پلتفرم
2. سهولت در ساخت بازی با Drag-and-Drop
3. مناسب برای مبتدیان؛ بدون نیاز به دانش کدنویسی

معایب GameMaker

1. هزینه‌ بالا برای تهیه
2. امکانات بسیار محدود در توسعه بازی‌ های سه‌ بعدی

برخی از نمونه‌ های برجسته بازی‌ هایی که با استفاده از GameMaker ساخته شده‌ اند عبارتند از: UNDERTALE ،Forager و Hyper Light Drifter.

4- موتور CryEngine

CryEngine یک موتور بازی‌ سازی قدرتمند و پیشرفته است که توسط شرکت Crytek توسعه داده شده است. این موتور برای اولین بار در سال ۲۰۰۴ با انتشار بازی معروف Far Cry معرفی شد و به سرعت به یکی از بهترین موتورهای بازی‌ سازی برای ایجاد بازی‌ های با گرافیک بسیار بالا و واقع‌  گرایانه تبدیل شد. CryEngine به دلیل ارائه جلوه‌ های بصری بی‌ نظیر و توانایی‌ های گرافیکی قدرتمند، به خصوص در بازی‌ های AAA، شهرت جهانی پیدا کرده است.

CryEngine از تکنیک‌ های پیشرفته‌ ای برای رندرینگ گرافیکی استفاده می‌ کند و برای خلق محیط‌ های وسیع، جهان‌ های باز (Open World) و بازی‌ های واقعیت مجازی بسیار مناسب است. این موتور با ارائه مجموعه‌ ای کامل از ابزارهای توسعه بازی، به توسعه‌ دهندگان این امکان را می‌ دهد تا بازی‌ هایی با کیفیت بالا و واقع‌ گرایانه را برای پلتفرم‌ های مختلف از جمله کنسول‌ ها، رایانه‌ های شخصی و موبایل‌ ها بسازند.

ویژگی‌ های CryEngine

• CryEngine دارای ابزاری به نام Flow Graph است که برای مدیریت رویدادها و منطق بازی در مراحل مختلف بازی استفاده می‌ شود.
• با استفاده از ابزارهای CryEngine می‌ توانید بدون نیاز به کدنویسی پیچیده، توابع نمونه و منطق لایه‌ ای را ایجاد کنید.
• ویرایشگر Sandbox این موتور به شما اجازه می‌ دهد که تغییرات را در زمان واقعی اعمال کنید و نیازی به بارگذاری مجدد بازی ندارید.
• این موتور رایگان است، اما دارای یک مدل پرداخت ۵ درصدی از حق امتیاز (Royalty) است که هنگام سودآوری بازی اعمال می‌ شود و آن را برای توسعه‌ دهندگان مستقل و کوچک مناسب می‌ سازد.

مزایای CryEngine

1. CryEngine به ایجاد گرافیک‌ های با کیفیت و بسیار جذاب کمک می‌ کند.
2. این موتور دارای مجموعه‌ ای از ابزارهای جامع است که به ایجاد محیط‌ ها، کاراکترها و انیمیشن‌ ها به‌ راحتی کمک می‌ کند.
3. این موتور برای ایجاد بازی‌ های چند پلتفرمی نیز به خوبی عمل می‌ کند.
4. جامعه فعال توسعه‌ دهندگان بازی که می‌ توانند منابع و دانش خود را به اشتراک بگذارند و این موضوع برای تازه‌ واردان بسیار مفید است.

معایب CryEngine

1. منحنی یادگیری شیب‌ دار
2. نیاز به سخت‌ افزار قدرتمند
3. پشتیبانی محدود جامعه (در مقایسه با م.ت.رهای Unity و Unreal Engine)
4. برای پروژه‌ های تجاری نیاز به مجوز دارد و هزینه‌ های مربوط به آن ممکن است برای توسعه‌ دهندگان مستقل یا استودیوهای کوچک زیاد باشد.
5. اگرچه CryEngine برای پروژه‌ های بزرگ و پیچیده بسیار مناسب است، اما استفاده از آن در پروژه‌ های کوچک ممکن است بیش از حد پیچیده و وقت‌گیر باشد.

برخی از بازی‌ های معروفی که با استفاده از CryEngine ساخته شده‌ اند عبارتند از: Crysis ،Ryse: Son of Rome و Far Cry.

5- موتور Phaser

یک موتور بازی‌ سازی متن‌ باز و رایگان که برای ساخت بازی‌ های دو بعدی در محیط وب طراحی شده است. این موتور توسط Rich Davey و تیم Photon Storm توسعه یافته و به دلیل سهولت در استفاده و سرعت بالای توسعه، به یکی از محبوب‌ ترین ابزارها برای ساخت بازی‌ های HTML5 تبدیل شده است. Phaser بر پایه زبان جاوااسکریپت (JavaScript) کار می‌کند و به توسعه‌ دهندگان این امکان را می‌ دهد تا بازی‌ های خود را به راحتی برای مرورگرهای وب و دستگاه‌ های مختلف منتشر کنند.

Phaser به دلیل پشتیبانی از WebGL و Canvas، می‌ تواند عملکرد بسیار خوبی را حتی در دستگاه‌ های کم‌ قدرت ارائه دهد. این موتور به توسعه‌ دهندگان این امکان را می‌دهد که با استفاده از کتابخانه‌ های متنوع و مستندات گسترده، بازی‌ های تعاملی و گرافیکی جذاب را به سرعت ایجاد کنند.

مزایای Phaser

1. مناسب برای بازی‌ های مرورگر و موبایل
2. یادگیری و استفاده آسان
3. رایگان و متن‌ باز
4. پشتیبانی از چند پلتفرم
5. جامعه کاربری فعال
6.  قابلیت یکپارچه‌ سازی آسان به دلیل استفاده از جاوا اسکریپت، به راحتی با دیگر فناوری‌ های وب و APIها قابل یکپارچه‌ سازی است.
7. موتور بازی‌ سازی بسیار پایدار و کاربر پسند
8. قابلیت توسعه آسان با استفاده از فناوری‌ های وب

معایب Phaser

1. محدودیت در پروژه‌ های سه‌ بعدی
2. عملکرد ضعیف در پروژه‌ های پیچیده
3. نیاز به دانش جاوا اسکریپت
4. عدم پشتیبانی رسمی از بازی‌ های کنسولی

برخی از بازی‌ های برتر ساخته‌ شده با استفاده از Phaser عبارتند از: Pickem’s Tiny Adventure ،Magikmon و Gems ‘n Ropes.

6- موتور Godot

Godot یک موتور بازی‌ سازی متن‌ باز و رایگان است که به‌ وسیله جامعه‌ ای از توسعه‌ دهندگان و با هدایت Juan Linietsky و Ariel Manzur توسعه یافته است. این موتور اولین بار در سال 2014 منتشر شد و به سرعت به یکی از محبوب‌ ترین ابزارهای توسعه بازی برای پروژه‌ های دو بعدی و سه‌ بعدی تبدیل شد. Godot به انعطاف‌ پذیری بالا، پشتیبانی از زبان‌ های برنامه‌ نویسی مختلف و قابلیت ایجاد بازی‌ های چند پلتفرمی (cross-platform) شناخته شده است.

این موتور از معماری مبتنی بر صحنه (Scene) استفاده می‌ کند که به توسعه‌ دهندگان این امکان را می‌ دهد تا به راحتی اجزای بازی خود را سازماندهی و مدیریت کنند. این موتور همچنین دارای یک زبان برنامه‌ نویسی داخلی به نام GDScript است که مشابه Python طراحی شده و یادگیری آن برای کاربران تازه‌ کار آسان است. علاوه بر این، Godot از C#, C++, VisualScript و زبان‌ های دیگر نیز پشتیبانی می‌ کند.

مزایای Godot

1. رایگان و متن‌ باز
2. انعطاف‌ پذیری بالا
3. چند پلتفرمی بودن
4. یادگیری آسان
5. جامعه کاربری فعال

معایب Godot

1. کمبود منابع و پلاگین‌ های حرفه‌ ای
2. محدودیت در توسعه بازی‌ های AAA
3. نیاز به بهینه‌ سازی دستی
4. توسعه آهسته‌ تر ویژگی‌ های جدید

تمامی این موتورها یک جامعه پشتیبانی قوی را فراهم می‌ کنند که می‌ تواند برای توسعه‌ دهندگان تازه‌ کار بسیار مفید باشد. توسعه‌ دهندگان بازی باید زمان کافی برای تحقیق در مورد هر موتور صرف کنند تا تصمیم بگیرند کدامیک برای آن‌ ها و پروژه‌ هایشان بهترین گزینه است. با بررسی دقیق هر یک از این موتورها و توجه به مزایا و معایب آن‌ ها، هر توسعه‌ دهنده مبتدی می‌ تواند بهترین گزینه را برای پروژه بعدی خود انتخاب کند و قدمی مطمئن در دنیای بازی‌ سازی بردارد.